ԵԱՏՄ փորձագետները հուսադրող են համարում Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի արդյունքները

ԵԱՏՄ փորձագետները  հուսադրող են համարում Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի արդյունքները

Եվրասիական տնտեսական միության անդամ երկրների փորձագիտական շրջանակները դրական են գնահատում օրերս Աստանայում կայացած Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի արդյունքները:

Օգոստոսի 16-ին կայացած Երևան-Մոսկվա-Աստանա-Բիշկեք-Մինսկ տեսակամուրջի ընթացքում Ղազախստանի «Նուր Օթան» կուսակցության հասարակական քաղաքականության ինստիտուտի տնօրենի տեղակալ Վլադիմիր Տելնովը նախ ընդգծեց, որ առաջին անգամ Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստն անցկացվում էր ԵԱՏՄ անդամ բոլոր երկրներում տնտեսության աճի ֆոնին: «Իհարկե, այդ աճն այնքան էլ մեծ չէ, սակայն կարևոր է, որ միտումները նկատվում են: Տնտեսության աճն էլ իր հերթին հանգեցնում է կայունության, միության անդամ երկրների միջև առևտրաշրջանառության ծավալների ավելացման»,- ընդգծեց Տելնովը:

Նա հիշեցրեց միության անդամ երկրների կառավարությունների ղեկավարների հետ հանդիպման ժամանակ Ղազախստանի նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաևի խոսքերը, թե ԵԱՏՄ անդամ երկրներն աշխատում են բարդ պայմաններում, քանի որ աշխարհը ոչ մի կերպ չի կարողանում դուրս գալ գլոբալ ճգնաժամից: «Նա նաև ընդգծեց, որ այս պայմաններում համագործակցությունը ԵԱՏՄ շրջանակում պետք է ամրապնդվի, պետք է ստեղծվի միասնական տնտեսական շուկա, որը կկարողանա արդյունավետ դիմակայել առկա մարտահրավերներին: Ընդհանուր առմամբ, ես կարծում եմ, որ Աստանայում կայացած Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի ընթացքում քննարկվել են հարցեր, որոնք հետաքրքրում են միության անդամ երկրների քաղաքացիներին»,- ասաց Վլադիմիր Տելնովը:

Ռուս տնտեսագետ Լեոնիդ Վարդոմսկին Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի շրջանակում քննարկված հարցերից առանձնացրեց ԵԱՏՄ-ում տրանսպորտային միասնական շուկա ստեղծելու հարցը: «Տրանսպորտային միասնական շուկա ունենալն այս պահին շատ արդիական է: Ճիշտ է, այս ընթացքում միության տարածքում տրանսպորտային փոխադրումները հեշտացնելու ուղղությամբ քիչ աշխատանք չի կատարվել, սակայն անելիքներ դեռ շատ կան, քանի որ հատկապես Հայաստանը, որն ընդհանուր սահման չունի Եվրասիական տնտեսական միության հետ և փոխադրումները տրանզիտով է կատարում, դժվարություններ է ունենում: Նաև հատկանշական է, որ միության անդամ երկրներից միայն Ռուսաստանը դեպի ծով ելք ունի, իսկ մյուս երկրներն այդ հարցում դժվարություններ ունեն, հետևաբար նաև դժվարություններ ունեն արտաքին շուկաներ դուրս գալու հարցում: Այս խնդիրները պետք է կարգավորվեն»,- ընդգծեց Վարդոմսկին:

Փորձագետը նաև կարևորեց կենսաթոշակային ապահովության հարցը, որը նույնպես Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի նիստի օրակարգային հարցերից էր: Նրա գնահատմամբ` նիստի ընթացքում բարձրացված բոլոր հարցերը արդիական են, հեռանկարային և պահանջում են համակարգված ու հետևողական աշխատանք:

Բելառուս տնտեսագետ Ստեփան Վասկովսկին էլ այն կարծիքին է, թե միջկառավարական խորհրդի նիստի արդյունքները հույս են ներշնչում, որ մոտ ապագայում Եվրասիական տնտեսական միության անդամ երկրների քաղաքացիների կյանքն ավելի կլավանա: Նա նույնպես կարևորեց միության տարածքում կենսաթոշակային ապահովության հարցը, ինչպես նաև առանձնակի կարևորեց Եվրասիական տնտեսական միության տարածքում էներգետիկայի միասնական շուկա ձևավորելու գաղափարը: Բելառուս փորձագետն այն կարծիքին է, որ միության տարածքում պետք է խիստ վերահսկողություն սահմանվի ալկոհոլի և ծխախոտի շուկայի նկատմամբ, պետք է խստացվի ալկոհոլ և ծխախոտ վաճառելու լիցենզիա տրամադրելու կարգը: «Այս շուկաներում պետք է խիստ քաղաքականություն տարվի»,- ասաց Վասկովսկին:

«Այլընտրանք» հետազոտական կենտրոնի ղեկավար, տնտեսագետ Թաթուլ Մանասերյանն առանձնակի կարևորություն տվեց ԵԱՏՄ տարածքում ապրանքների նկատմամբ վերահսկողություն սահմանելու մեխանիզմ ներդնելուն, որը քննարկվել է Եվրասիական միջկառավարական խորհրդի ավարտված նիստի ընթացքում: Տնտեսագետն ընդգծեց, որ միության անդամ որոշ երկրներ, երբեմն, շեղվում են ընդհանուր կանոններից և խախտում են պայմանավորվածությունները: «Օրինակ, երբ Ռուսաստանն արգելել էր Թուրքիայից ապրանքների ներկրումը, որոշ գործընկեր երկրներ Թուրքիայից ապրանքներ էին ներկրում և սեփական ապրանքանիշի անվան տակ մտցնում ռուսական շուկա: Նման երևույթները չպետք է կրկնվեն: Այս հարցը լուծում պետք է ստանա, և ապրանքների նկատմամբ վերահսկողություն սահմանելու մեխանիզմի ներդրումը շատ լավ գաղափար է»,- ընդգծեց Մանասերյանը:

Թաթուլ Մանասերյանը կարևորեց նաև Եվրասիական տնտեսական միության անդամ երկրների վարորդական իրավունքները Միության տարածքում ճանաչելի դարձնելու հարցը, որը նույնպես քննարկվել է Աստանայում կայացած նիստի ընթացքում: Նրա կարծիքով` վարորդներին առանձին ԵԱՏՄ վարորդական իրավունքներ տրամադրելու անհրաժեշտություն չկա, պարզապես պետք է որոշում ընդունել, որ միության անդամ երկրների տրամադրած վարորդական իրավունքները ճանաչելի են միության անդամ բոլոր երկրներում: Թաթուլ Մանասերյանն ընդգծեց, որ նման փորձ գոյություն ունի թե ԵՄ-ում, թե այլ տնտեսական միություններում: Նա կարևորեց նաև ԵԱՏՄ-ում տրանսպորտային միասնական շուկա ձևավորելու գաղափարը:

«Ինտեգրացիա և զարգացում» հասարակական կազմակերպության նախագահ, Հայաստանում Եվրասիական փորձագիտական ակումբի ղեկավար Արամ Սաֆարյանը համաձայնեց Ղազախստանը ներկայացնող գործընկերոջ մտքի հետ, որ ԵԱՏՄ-ի ձևավորումից հետո միության անդամ բոլոր երկրներում առաջին անգամ տնտեսական ակտիվություն է նկատվում: «Ուրախալի է, որ Ռուսաստանի տնտեսությունն է առաջ գնում` իր հետևից տանելով միության անդամ մյուս երկրներին»,- նշեց Սաֆարյանը:

Արամ Սաֆարյանը նույնպես անդրադարձավ ԵԱՏՄ-ում անդամ երկրների տրամադրած վարորդական իրավունքները ճանաչելի դարձնելու խնդրին` ընդգծելով, որ դա շատ կարևոր նշանակություն ունեցող հարց է, որը շուտափույթ լուծում պետք է ստանա: Փորձագետը կարևորեց միության անդամ երկրներում աշխատող միգրանտների աշխատանքային իրավունքների պահպանումը և նրանց համար աշխատանքի նպաստավոր պայմանների ապահովումը:

Ղրղզստանի էկոնոմիկայի նախարարի խորհրդական Կուբատ Ռահիմովը նույնպես կարևորեց ԵԱՏՄ-ում էներգետիկայի և տրանսպորտի միասնական շուկաներ ձևավորելու մասին պայմանավորվածությունները: Նա նույնպես անդրադարձավ վարորդական իրավունքների ճանաչելիության հարցին և գոհունակությամբ ընդգծեց, որ խնդիրը, կարծես, հաջող լուծում է ստանում:

Հետևեք մեզ նաև Telegram-ում