Էրդողանի սխալը

Բացահայտվել է Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի կառավարության «քիչ թշնամիներ» սկզբունքի վրա հիմնված տարածաշրջանային քաղաքականության հիմնավոր ձախողումը: Ընդհակառակը՝ նրա այդ քաղաքականությունը բազմաթիվ թշնամիներ է հավաքել եւ երկիրը ներքաշել տարածաշրջանը դատարկող արյունալի հակամարտությունների մեջ:

Այս մասին, ինչպես հաղորդում է «Արմենպրես»-ը, իտալական La Repubblica թերթում «Էրդողանի գայլերի հետ պարը» վերնագրով հոդվածում գրում է Հնդկաստանում եւ Իրանում Իտալիայի նախկին դեսպան Ռոբերտո Տոսկանոն:

«Ամեն ինչ սկսվեց Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադին տապալելու որոշումով: Այդ որոշումը դժվար է հասկանալ, եթե հաշվի առնենք, որ Անկարան ու Դամասկոսը ոչ միայն համագոյակցում, այլ նաեւ համագործակցում էին, իսկ Սիրիայում քաղաքացիական պատերազմի սկիզբը կանխատեսելիորեն կբերեր Թուրքիայի սահմաններում կազմակերպված եւ զինված սիրիացի քրդերի ի հայտ գալուն, որոնք փոքրամասնություններին վերահսկել եւ ճնշել կարողացող Ասադի վարչակազմի ժամանակ երբեք սպառնալիք չեն ներկայացրել Թուրքիայի ամբողջականությանը», -հայտնում է հեղինակը:

«Այդ ռազմավարական ընտրության միակ հնարավոր բացատրությունը ոչ մի ընդհանուր բան չունի ոչ քրդական հարցի, ոչ էլ թուրք-սիրիական հարաբերությունների հետ, եւ ավելի նվազ կապ ունի բաասականների անխիղճ բռնապետությունից սիրիական ժողովրդի ազատագրության գործի հետ», – ասվում է հոդվածում:

«Էրդողանը դեմ է հանդես եկել Ասադին, որպեսզի դառնա արմատական սունի իսլամի առաջնորդ: Սակայն, նրա այդ գաղափարը տապալվեց», -գրում է հեղինակը` նշելով, որ «դեն նետելով լիդերության նկրտումները, Թուրքիան որոշել էր տարանցման ուղի դառնալ «Իսլամական պետություն» (ԻՊ) ահաբեկչական խմբավորման արտասահմանցի մարտիկների համար, եւ ամենակոփված ու արմատական մարտիկների եւ ծայրահեղականների հուսալի թիկունքի վերածվել»:

«Էրդողանն անմտորեն եւ ավանտյուրորեն «գայլերի հետ պարի» էր բռնվել, ռիսկային ընտրություն, որը սովորաբար վատ հետեւանքների է բերում: Իրականում «գայլերը» (օրինակ` մաֆիան) սովորաբար դաժանությամբ են արձագանքում դավաճանության ցանկացած հատկանիշի կամ նախկին խոստումներից հրաժարվելուն, ինչը, դատելով ըստ ամենայնի, տեղի է ունենում ներկայում», – նշում է դիվանագետը:

«Հատկանիշներ կան, որոնք ստիպում են հավատալ, որ Թուրքիան ելք է որոնում իր արտաքին քաղաքականության կրկնակի ձախողումից. նրանից, ինչը կապված է «Արաբական գարունը» գլխավորելու փորձի հետ, եւ նրանից, որին բերել է արմատական ջիհադականներին Անկարայի պաշտպանությունը»,- գտնում է Տոսկանոն:

«Գրեթե միաժամանակ երկու շատ կարեւոր իրադարձություն տեղի ունեցան. Ռուսաստանի հետ հարաբերություններում լարվածության հաղթահարումը (Թուրքիան ներողություն է խնդրել անցյալ տարի ռուսաստանցի օդաչուի սպանության համար) եւ Իսրայելի հետ հաշտվելը (որոշվել է 2010 թվականին Գազայի հատված մեկնող «Մավի Մարմարա» նավում 9 թուրքերի իսրայելցի զինվորի կողմից սպանության միջադեպից հետո հարաբերությունները սկսել մաքուր էջից)» , -ասվում է հոդվածում:

«Դրանք փակուղուց դուրս գալու փորձեր են, որոնց մեջ Թուրքիայի արտաքին քաղաքականությունը մտցրել է Էրդողանի ավանտյուրիզմը: Եւ դրանք կբերեն ԻՊ-ից Թուրքիայի հեռավորություն պահպանելուն ու փոփոխությունների, ինչն, անկասկած, չի բավարարելու ահաբեկչական կառույցին՝ հատկապես ներկայում, երբ կասկածի տակ է դրվում բռնազավթված տարածքներում նրա վերահսկողությունը, եւ թուրքական թիկունքից զրկվելը նրա համար կործանարար կլինի», -ամփոփում է Ռոբերտո Տոսկանոն: