Նախագահների հանդիպումը չկայացավ, քանի որ Ալիևը ասելիք չուներ, իսկ ԼՂ-ի անկախ լինելը նա վաղուց է ճանաչել

ԱՄՆ-ում ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի և Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի միջև հանդիպում չկայացավ, որովհետև Իլհամ Ալիևն ասելքի չուներ: Այս մասին «Մեդիա կենտրոնում» տեղի ունեցած հարցազրույցի ժամանակ նշեց ՀՀ Արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Շավարշ Քոչարյանը:

«Իլհամ Ալիևի բոլոր գործողություները դուրս են այն տարամաբանությունից, որը թելադրվում է համանախագահների, միջազգային հանրության կողմից: Այդ տեսակետից նա իրոք ասելիք չուներ»,-ասաց նա:

Հարցին, թե  չնայած ԱՄՆ-ի կողմից Ադրբեջանին ուղղված քննադատություններին, ամեն դեպքում Իլհամ Ալիևը բարձր ընդունելության արժանացավ` հանդիպելով պետքարտուղար Ջոն Քերիի հետ, Շավարշ Քոչարյանը նշեց, որ բարձր ընդունելություն կլիներ, եթե նրան ընդուներ նախագահը կամ փոխնախագահը. միջազգային հարաբերություններում ամեն ինչ սև ու սպիտակ չէ:

Ըստ նրա` իրականում Ալիևի վարչակարգի ուղղությամբ լուրջ ճնշում կա` կապված, թե երկրի ներսում մարդու իրավունքների ոտնահարման, թե ԼՂ հարցի կարգավորման տորպեդահարման  հետ,  որով  վտանգում է  տարածաշրջանի կայունությունը: Այս տեսակետից  Ադրբեջանը գտնվում է ճնշման տակ, բայց Շավարշ Քոչարյանի խոսքով, դա ենթադրում է որոշակի մակարդակում հարաբերությունների պահպանում:

«Այն, թե ինչ են խոսել Ալիևն ու Քերրին, իհարկե, մենք չենք  կարող իմանալ, բայց պետք է մի բան արձանագրել՝ հանդիպումից հետո կրկին Ալիևը պահը չկորցրեց և աղավաղեց միջազգային իրավունքն ու հարցի էությունը, որից տպավորություն ես ստանում, որ այդ անձը կարծում է, թե իր մոտեցումներն ավելի վեր են, քան միջազգային իրավունքը՝ մասնավորապես  ՄԱԿ-ի կանոնադրությունը: ՄԱԿ-ի կանոնադրության առաջին գլուխը նվիրված է հենց այդ կազմակերպության նպատակներին: Այնտեղ 4 նպատակ է սահմանված՝  4-րդ նպատակը խոսում է ՄԱԿ-ի դերի մասին, մյուսը խաղաղության պահպաման, հաջորդը ժողովուրդների իրավահավասարության և ինքնորոշման իրավունքը հարգելու և վերջինը` բոլոր ոլորտներում համագործակցության մասին: Երկրորդ գլուխը խոսում է այն սկզբունքների մասին, որոնց վրա հիմնվելով պետք է անդամ պետությունը հետամուտ լինի առաջին գլխում գրված սկզբունքներին: Ահա այստեղ է, որ ի հայտ է գալիս նաև տարածքային ամբողջականության հարցը, բայց տարածքային ամբողջականությունը, լինելով առանձին վեցրած սկզբունք, երբեք չի կարող հակադրվել ինքնորոշման իրավունքին: Ավելին դա հասատատեց միջազգային դատարանը, երբ Կոսովոյի հարցով կայացրեց իր վճիռը: Բայց Ալիևի համար այդ բոլորը նշանակություն չունի, նա շարունակում է  իր խեղաթյուրված մոտեցումները ներկայացնել որպես բացարձակ ճշմարտություն»,-ասաց Շավարշ Քոչարյանը:

Անդրադառնալով Քերրի հայտարարությանը, որ ԱՄՆ-ն ցանկանում է ԼՂ հարցի վերջնական կարգավորում, ՀՀ փոխարտգործնախարարը  նշեց, որ այսօր հակամարտության կարգավորման մեկ փաստաթուղթ  գոյություն ունի՝ Մադրիդյան սկզբունքները, և որ կարող էր  Կազանում հաստատվեր բուն փաստաթուղթը, որը հանգեցնելու էր  հաշտության պայմանագրի կնքման,  եթե Ադրբեջանը չտապալեր հանդիպումը: Այս համատեքստում Շավարշ Քոչարյանը շեշտեց, որ Ադրբեջանը ճանաչել է Լեռնային Ղարաբաղն առնվազն որպես հակամարտության կողմ` ժամանակին բանակցելով Ստեփանակերտի հետ. «Այսօր ձևացնում է, թե չի ճանաչում Լեռնային Ղարաբաղը, և դա խոսում է այն մասին, որ Ադրբեջանը ցանկություն չունի գնալ բանակցային գործընթացի: Այն ժամանակ, երբ Բաքուն բանակցային կողմ կընդունի Լեռնային Ղարաբաղը, կարող ենք ասել, որ  Ադրբեջանը գործընթացում առաջընթաց է ցանկանում»:

Ինչ վերաբերում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների պահվածքին,  Շավարշ Քոչարյանն արձանագրեց, որ նրանք վերջին շրջանում անցել են հասցեական հայտարարությունների:

«Բայց մենք մի բան պետք է հիշենք՝ մեր հույսն առաջին հերթին մեզ վրա է, որչ միջնորդների, ոչ դաշնակցի, իհարկե, կարևոր է նրանց դերակատարումը, հատկապես, որ համանախագահող երեք երկրներն էլ հանդիսանում են ՄԱԿ-ի անվտանգության խորհրդի մշտական անդամ»,-շեշտեց Քոչարյանը՝ միաժամանակ պնդելով, որ Մինսկի խմբի ձևաչափը կփոխվի, եթե հայկական կողմից ևս նման ցանկություն լինի. «Ակնհայտ է, որ Բաքվին միայն մեկ միջնորդ է ձեռք տալիս` Թուրքիան: Ադրբեջանը դրան հասնելու համար փորձում է օգտագործել Գերմանիան, Իրանը, այլ պետություն: Գաղտնիք չէ, որ Թուրքիայի միջնորդությանը Հայաստանը միշտ դեմ է եղել և նման բան երբեք թույլ չի տա, քանի որ նրա մոտեցումները չեն տարբերվում Ադրբեջանի դիրքորոշումներից»: Այստեղ խոսելով փախստականների վերադարձից մադրիդյան փաստաթղթի շրջանակում, Շավարշ Քոչարյանն ընդգծեց՝ այստեղ ամրագրված է ձայների կշիռը. հայկական ձայները 75-76 տոկոս, ադրբեջանականը՝ 24-25:

 Մարիամ Պետրոսյան