Սոնա Վանը` Թուրքիայում բռնագրավված տպաքանակի, Քենիայի ընթերցողի եւ շրջագայության մասին

Եղեռնի 100-րդ տարելիցին նվիրված Սոնա Վանի «Լիբրետտո անապատի համար» բանաստեղծական ժողովածուն թարգմանվել է 16 լեզվով։ Շարունակվում են հեղինակի շրջագայությունները բոլոր այն երկրները, որտեղ թարգմանվել, տպագրվել է այդ ժողովածուն եւ կազմակերպվել են շնորհանդեսներ եւ գրական հանդիպումներ։

«Նոյյան տապանի» մամուլի սրահում կայացած ասուլիսին ամերիկաբնակ պոետ-Էսսիստ Սոնա Վանը ներկայացրեց սեպտեմբեր-հոկտեմբեր ամիսներին տարբեր երկրներում իր հանդիպումների որոշ մանրամասները։

Նշեց, որ իր արդեն երկրորդ գիրքն է թարգմանվում վրացերեն, ասում է, որ Վրաստանում շատ լավ ընդունելության են արժանացել, Սիլվա Յուզբաշյանն էլ կտորներ է ասմունքել:

Ինչ վերաբերում է Չինաստանին, բանաստեղծուհին այդ երկիր մեկնել է որպես հյուր՝ չինական գրական փառատոնի: Նրա խոսքերով, տարեկան մի քանի գրական փառատոն է անցկացվում այդ երկրում:

«Ահա, թե որքան է պետությունը հետաքրքրված պոեզիայի տարածմամբ, որքան է արժեւորում գրի մարդուն»,-ասում է Սոնա Վանը: Նաեւ հավելում է, որ Չինաստանի գրողների միության փոխնախագահն էր հրավիրել իրեն, որը նախկինում եղել է նահանգապետ:

Նա պատմեց, թե Չինաստանում ինչ այցելություններ է ունեցել: Նրան եւ մի քանի գրողների, որոնք ընդգրկված էին ալմանախում, տրվել է պատվավոր քաղաքացու կոչում, ինչը ձեւական չի եղել, բանաստեղծուհուն անգամ քաղաքապետարանի ժողովի են հրավիրել:

«Ինչ-որ կամուրջ էին կառուցելու, եւ տարակարծիք էր ժողովուրդը, եւ անհրաժեշտ էր ձայների քանակ ապահովել եւ ես մասնակցեցի այդ ժողովին»,-պատմեց Սոնա Վանը:

Ասաց նաեւ, որ իրեն շնորհվել է գովասանագիր, որտեղ նշված է, որ գիրքը տեղ կգտնի չինական գրականության ոսկե ֆոնդում:

Նա կարծում է, որ թարգմանությունը հրաշալի էր կատարված, որովհետեւ չին ընթերցողը այնպես է տողեր ու պատկերներ մեկնաբանել, որ ինքն ուղղակի ապշել է:

Սոնա Վանը կարծում է, որ եթե մարդը ինչ-որ բանով տարբերվում է կենդանուց, պետք է իր մեջ ապրող գազանին ավելի քաղաքակիրթ դարձնել. «Փորձում եմ հասկացնել, որ յուրաքանչյուրս այդ փոփոխությունը նախ մեր մեջ պետք է անենք, եթե ուզում ենք տեսնել ներդաշնակ մոլորակ»:

Ասուլիսին գրքի թուրքերեն թարգմանությանն էլ անդրադարձ եղավ:

Սոնա Վանն ասաց, որ գիրքը թուրքերեն է հրատարակվել Ռագըպ Զարաքօղլո նախաձեռնությամբ: Գիրքը տպագրել է նրա «Բեգլե» հրատարակչությունը: «Թուրքերեն տարբերակի շուրջ փորձում էի համախմբել թուրք առաջադեմ գրողներին, մտավորականներին: Ցավոք, էրդողանի հրամանով Թուրքիայում մի քանի հրատարակչություն փակվեց, այդ թվում նաեւ «Բեգլեն» եւ գրքիս ամբողջ տպաքանակը բռնագրավվեց, միայն 30 օրինակ Սրագիս Հացպանյանի միջոցով հասավ մեզ»,-ասաց Սոնա Վանը:

Նաեւ հավելեց, որ Չինաստանում հանդիպել է թուրք գրողի հետ, որի հետ մեծ զրույց է ունեցել Ցեղասպանության թեմայով: Նաեւ պարզել է, որ այդ գրողի մայրը ծնվել էր Երեւանում, ու ինքը նույնպես վտարված է իրենց իշխանությունների կողմից քաղաքական հայացքների պատճառով:

Սոնա Վանը հասել է մինչեւ Քենիա, ասում է՝ աֆրիկացի ընթերցողն էլ է իրեն հիացրել: Շեշտում է, որ կրկին կուզենար լինել Քենիայում, որտեղ շփվել է մարդկային տառապանքի ու մարդկային երջանկության պոտենցիալի հետ:

Գոհար ՀԱԿՈԲՅԱՆ

Աղբյուր՝ Aravot.am: