Համբարձման տոն

«Ապա նրանց տարավ հանեց մինչեւ Բեթանիա եւ, բարձրացնելով իր ձեռքերը, օրհնեց նրանց: Եւ մինչ նա օրհնում էր նրանց, բաժանվեց նրանցից եւ դեպի երկինք էր վերանում» (Ղուկ. 24.50:51):

Այս տարի Հիսուս Քրիստոսի Համբարձման տոնը Մայիսի 30-ին է:

Հարությունից 40-օր շարունակ երեւաց աշակերտներինն՝ նրանց հաստատելով իրենց առաքելության մեջ, ինչպես նշված է Գործք առաքելոցում. «Իրեն կենդանի ներկայացրեց նրանք առաջ շատ ապացույցներով՝ քառասուն օրերի ընթացքում խոսելով Ասուծո արքայության մասին» (Գործք. 1:3-4): Այնուհետեւ 40-րդ օրը, աշակերտներին օրհնելով, բարձրացավ երկինք: Հիսուս դառնալով Իր աշակերտներին ասաց. «Խաղաղություն ընդ ձեզ, իմ եղբայրներ», ապա խոսեց նրանց հետ ու ասաց. «Ինձ է տրված ամեն իշխանություն երկնքում եւ երկրի վրա. ինչպես Հայրը ինձ ուղարկեց, ես էլ ձեզ եմ ուղարկում: Գնացեք ուրեմն աշակերտ դարձրե՛ք բոլոր ազգերին, նրանց մկրտեցե՛ք Հոր եւ Որդու եւ Սուրբ Հոգու անունով: Ուսուցանեցէ՛ք նրանց պահել այն բոլորը, ինչ որ ձեզ պատվիրեցի: Եւ ահա ես ձեզ հետ եմ բոլոր օրերում՝ մինչեւ աշխարհի վախճանը» (Մատթ. 28 18-20): եւ երբ այս ասաց, հրեշտակների գնդերը Նրա փառքի առջեւ խոնարհվեցին, և համբարձվեց երկինք:

Պատմությունից արդեն մեզ հայտնի է, որ Հիսուսի երկու աշակերտները՝ Թադեոսն ու Բարդուղիեմոսը, եկան Հայաստան եւ Տիրոջ ճշմարիտ լույսը տարածեցին:

Տեր Հիսուս համբարձվեց ցնծությամբ եւ ուրախությամբ, ինչպես Դավիթ սաղմոսերգուն է ասում. «Համբարձվեց Աստված օրհնությամբ, եւ մեր Տերը՝ շեփորի ձայնով» (Սաղմ. 46:6)

Քրիստոսի համբարձումը չէր նշանակում Աստծո եւ մարդու հարաբերությունների խզում, քանի որ ինչպես ինքն է ասել. «Եթե Ես չգնամ, Մխիթարիչը չի գա ձեզ մոտ» (Հովհ. 16:7):

Հիսուս համբարձվեց երկինք, որտեղից որ եկել էր մեղավոր մարդկության փրկության համար:

Ցայսօր էլ Փրկիչը մեզ հետ է մեր կյանքի բոլոր օրերում, միայն թե ապավինենք Նրա սիրուն եւ Նա իր ամենազոր թեւերով կպաշտպանի մեզ ամեն տեսակ վտանգներից եւ վերահաս պատժից:

Համբարձման տոնը ժողովրդին հայտնի է նաեւ «վիճակ կամ «ջանգյուլում անուններով»

Տոնի օրը ջրով լի կուժերի մեջ գցում են ծաղիկների տերեւներ եւ աղջիկներին պատկանող զանազան իրեր: Այնուհետեւ դեռահաս մի աղջկա հագցնում են հարսի զգեստ, վերցնում կժերը, ծաղիկները եւ շրջում տնետուն: Այս ամենը զուգորդվում երգերով, կատակներով եւ դրամահավաքով: Հետո սկսվում է վիճակահանությունը, ում պատկանում է առաջին իրը, նրան մոտալուտ ամուսնություն է սպասվում: Կժից հանում են մյուս իրերը, որոնց պատկանող անձանց խրատներ եւ բարեմաղթանքներ են տրվում:

Հայաստանյայց Առաքելական Ս. Եկեղեցում այս տոնին հիշատակվում է նաեւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսության Աթոռը Սիս քաղաքից Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածին փոխադրելու պատմական օրը: Պատմական հանգամանքների թելադրանքով 484թ. ի վեր Հայաստանի տարբեր վայրերում հանգրվան գտած Հայրապետական Աթոռը 1441 թվականին, Համբարձման տոնին, Վաղարշապատում գումարված ազգայինեկեղեցական ժողովի որոշմամբ վերահաստատվեց աստվածահաստատ Ս. Էջմիածնում, ուր իջել էր Հիսուս Քրիստոս, եւ որտեղից դարեր շարունակ հայ ժողովրդին եւ Հայ Եկեղեցուն բաշխվում էր այն փառքի լույսը, որը Քրիստոս հանձնել էր հայոց հողին:

Աղբյուր՝ Ter-hambardzum.net