Նոր ծրագ­րեր, նոր խն­դիր­ներ, նոր տնօ­րեն

ԵՐԵՎԱՆ, 14 ՓԵՏՐՎԱՐԻ, Irates.am: Ա­լեք­սանդր Սպեն­դիա­րյա­նի ան­վան օ­պե­րա­յի և բա­լե­տի ազ­գա­յին ա­կա­դե­միա­կան թատ­րո­նի գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վար, ՌԴ վաս­տա­կա­վոր ար­տիստ ԿՈՆՍ­ՏԱՆ­ՏԻՆ ՕՐ­ԲԵ­ԼՅԱ­ՆԸ կրկին զբա­ղեց­նում է թատ­րո­նի տնօ­րե­նի պաշ­տո­նը: Վե­րաքն­նիչ դա­տա­րա­նը ու­ժի մեջ է թո­ղել ա­ռա­ջին ա­տյա­նի դա­տա­րա­նի ո­րո­շու­մը՝ վե­րա­կանգ­նել նրան տնօ­րե­նի պաշ­տո­նում, ին­չից զրկ­վել էր մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րի պար­տա­կա­նու­թյուն­նե­րը կա­տա­րող Նա­զե­նի Ղա­րի­բյա­նի 2019 թվա­կա­նի մար­տի 28-ի ո­րոշ­մամբ:

Թատ­րո­նում Օր­բե­լյա­նի վե­րա­դար­ձի լու­րը ո­մանք ու­րա­խու­թյամբ են ըն­դու­նել, ո­մանք՝ ոչ, ար­ձա­գանք­նե­րը տար­բեր են, ին­չը, ըստ Օր­բե­լյա­նի, բնա­կան է: Նա­խա­րա­րու­թյան հետ Օր­բե­լյա­նի 2017-ին կն­քած աշ­խա­տան­քա­յին պայ­մա­նա­գի­րը (ո­րի հա­մա­ձայն ստանձ­նել է օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի տնօ­րե­նի պաշ­տո­նը) ա­վարտ­վում է այս տար­վա օ­գոս­տո­սին: Ժա­մա­նակն այն­քան էլ շատ չէ, այն­պես որ, ըն­դգ­ծում է՝ պետք է աշ­խա­տել, ըն­թա­ցիկ ներ­կա­յա­ցում­ներ ա­նել, բե­մադ­րել նոր ներ­կա­յա­ցում­ներ, վա­յե­լել օ­պե­րան, բա­լե­տը, ե­րաժշ­տու­թյու­նը: Մաեստ­րոն հույս ու­նի, որ այն, ինչ ա­ռա­ջի­կա­յում ծրագ­րե­լու են, կկա­րո­ղա­նան ի­րա­կա­նաց­նել: Ցա­վով նշեց, որ բո­լոր այն պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյուն­նե­րը, հյու­րա­խա­ղե­րը, որ ու­նեին նա­խորդ տար­վա ապ­րի­լից, հայտ­նի պատ­ճառ­նե­րով ստիպ­ված էին չե­ղար­կել, հե­տաձ­գել. «Ես պայ­մա­նա­գիր էի կն­քել Դու­բա­յում մեր հյու­րա­խա­ղե­րի հա­մար, նա­խորդ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը իր վրա էր վերց­րել ուղևո­րու­թյան ճա­նա­պար­հա­ծախ­սը, իսկ նոր կա­ռա­վա­րու­թյու­նը հրա­ժար­վեց վճա­րել ճա­նա­պար­հա­ծախ­սի հա­մար, երբ ես հարց­րի` ի՞նչ ա­նեմ, հյու­րա­խա­ղե­րը չե­ղար­կե՞մ, ինձ պա­տաս­խա­նե­ցին, որ ի­րենց հա­մար միևնույնն է»: Նա­խա­րա­րու­թյունն իր վե­րա­բեր­մուն­քը թատ­րո­նի հան­դեպ հս­տակ ցույց է տվել, իսկ թե հի­մա ինչ վե­րա­բեր­մուն­քի են ար­ժա­նա­նա­լու, պարզ կլի­նի ղե­կա­վա­րու­թյան հետ նա­խա­տես­վող հան­դի­պու­մից հե­տո: Որ­պես­զի պարզ լի­նի ստեղծ­ված պատ­կե­րը, Օր­բե­լյա­նը մատ­նան­շեց օ­պե­րա­յին թատ­րո­նում բե­մադ­րած ներ­կա­յա­ցում­նե­րը, ո­րոնց ի­րա­կա­նաց­մա­նը պե­տու­թյու­նը ոչ մի մաս­նակ­ցու­թյուն չի ու­նե­ցել՝ «Մա­նոն», «Չի­պո­լի­նո»:

Վա­չե Շա­րա­ֆյա­նի «Հին աստ­ված­ներ» բա­լե­տը բե­մադ­րում են ԿԳՄՍ նա­խա­րա­րու­թյան տրա­մադ­րած դրա­մաշ­նոր­հով: Վեր­ջին ան­գամ պե­տու­թու­նից ա­ջակ­ցու­թյուն են ստա­ցել 2016-ին «Դի­մա­կա­հան­դես» ներ­կա­յաց­ման հա­մար, բայց գու­մա­րը չի բա­վա­կա­նաց­րել, և Օր­բե­լյանն է ստիպ­ված ե­ղել հոգ տա­նել, որ ներ­կա­յա­ցու­մը կա­յա­նա: «Ինչ­պես Վի­լեն Շմա­վո­նիչն էր ա­սում ա­մե­նուր՝ ե­թե չլի­ներ Օր­բե­լյա­նը, ներ­կա­յա­ցու­մը չէր լի­նի»,- ըն­դգ­ծեց օ­պե­րա­յին թատ­րո­նի տնօ­րենն ու գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վա­րը: Տե­ղե­կաց­րեց, որ չեն ստա­նում գու­մար նաև թատ­րո­նի տա­նի­քի վե­րա­նո­րոգ­ման հա­մար. անձրևնե­րի և ձյան տե­ղում­նե­րի ժա­մա­նակ տա­նի­քը կա­թում է: Այ­նինչ, որ­քան ուշ լուծ­վի խն­դի­րը, այն­քան շատ կլի­նեն ծախ­սե­րը: Օ­դա­փոխ­ման եր­կու հա­մա­կար­գե­րը կա՛մ վատ են աշ­խա­տում, կա՛մ ընդ­հան­րա­պես չեն աշ­խա­տում, ո­րի պատ­ճա­ռով էլ ամ­ռա­նը՝ շոգ ե­ղա­նա­կին, թատ­րո­նը չի կա­րո­ղա­նում աշ­խա­տել: Կոնս­տան­տին Օր­բե­լյա­նը հույս ու­նի, որ այս խն­դիր­նե­րը կքն­նարկ­վեն ԿԳՄՍ նա­խա­րա­րի տե­ղա­կալ Ա­րա Խզ­մա­լյա­նի հետ հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ ու ո­րո­շա­կի լու­ծում կս­տա­նան:

Կվե­րա­դառ­նա՞ն ար­դյոք թատ­րո­նի հո­վա­նա­վոր­նե­րը: Պետք է նոր բա­նակ­ցու­թյուն­ներ տար­վեն, կա­յու­նու­թյուն լի­նի: Բայց նոր ու բնա­կա­նոն զար­գա­ցում­ներ են սպաս­վում: Ինչ­պես ար­դեն նշե­ցինք, օ­գոս­տո­սին կանց­կաց­վի տնօ­րե­նի թա­փուր պաշ­տո­նի հա­մար մր­ցույթ: Նոր տնօ­րենն ըն­տր­վում է ե­րեք տա­րով: «Կշա­րու­նա­կի՞ Օր­բե­լյա­նը աշ­խա­տել որ­պես գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վար» հար­ցին ի պա­տաս­խան Օր­բե­լյանն ա­սաց, որ գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վա­րին ընտ­րում է տնօ­րե­նը, հարցն այն է, թե ով է լի­նե­լու տնօ­րե­նը:
Այն, ինչ հս­տակ է, սպաս­վող լիա­շունչ աշ­խա­տանքն է: Մաեստ­րոն անդ­րա­դար­ձավ նաև օ­պե­րա­յին փա­ռա­տո­նի լի­նել-չլի­նե­լու հար­ցին:

«Երևա­նի ա­ռա­ջին մի­ջազ­գա­յին օ­պե­րա­յին փա­ռա­տո­նը» մեկ­նար­կել է ապ­րի­լի 27-ին, նվիր­ված էր Գե­ղամ Գրի­գո­րյա­նին: Հրա­վիր­վել էին Հաս­միկ Գրի­գո­րյա­նը, Բար­բա­րա Ֆրի­տո­լին, Գեոր­գի Գագ­նի­ձեն: Կոնս­տան­տին Օր­բե­լյա­նը նպա­տակ է ու­նե­ցել փա­ռա­տոնն ի­րա­կա­նաց­նե­լու նաև 2019-ին, բայց չի հասց­րել, գու­ցե այս տա­րի փոր­ձեն ի­րա­կա­նաց­նել, ո­րով­հետև շատ կու­զեր, որ այդ փա­ռա­տո­նը ա­վան­դա­կան դառ­նար:

Ա­վան­դա­կան հին ներ­կա­յա­ցում­նե­րը նոր լու­ծում­նե­րով բե­մադ­րե­լու հարցն էլ քն­նարկ­վեց: Մաեստ­րո­յի բնո­րոշ­մամբ՝ հնա­րա­վոր չէ կրկ­նել ա­մեն հի­նը: Ա­սում է՝ «Մա­նո­նը» բե­մադ­րե­ցին վառ ու հե­տաքր­քիր լու­ծում­նե­րով, հայ­տա­րա­րել են մր­ցույթ «Ա­նու­շի» նոր բե­մադ­րու­թյան հա­մար, բնա­կան է, որ «Ա­նու­շը» Գլեն­դե­լում չեն ցու­ցադ­րե­լու, բայց փաստն այն է, որ դա հնա­րա­վոր է վե­րա­կանգ­նել բո­լո­րո­վին այլ ձևով, ոչ թե զգեստ­նե­րը փո­խել, այլ, օ­րի­նակ, կի­րա­ռել ե­ռա­չափ ա­նի­մա­ցիա, վառ, դի­նա­միկ, հե­տաքր­քիր ներ­կա­յա­ցում բե­մադ­րել: Ի­րեն հարց­րել են՝ երբ են «Ա­նու­շը» ԱՄՆ-ում ներ­կա­յաց­նե­լու: «Մեր ու­նե­ցած բե­մադ­րու­թյամբ չենք կա­րող ներ­կա­յա­նալ ԱՄՆ-ում, բայց նոր մի բան ա­նե­լու դեպ­քում հնա­րա­վոր է»- պար­զա­բա­նեց մաեստ­րոն:- Ար­դեն լսում­ներ են ե­ղել, 5-6 ա­ռա­ջարկ ենք ստա­ցել, դեռ ոչ ո­քի չենք ընտ­րել, բո­լո­րի ա­րա­ծը շատ մոտ էր նրան, ինչ ար­դեն ու­նենք: Մար­դիկ մի քիչ վա­խե­նում եմ դուրս գա­լուց ա­վան­դա­կա­նի շր­ջա­նա­կից»:

Սերժ Ա­վե­տի­քյա­նի «Ա­նու­շը», որ տա­րի­ներ ա­ռաջ ներ­կա­յաց­վեց Սուն­դու­կյա­նի ան­վան ազ­գա­յին ա­կա­դե­միա­կան թատ­րո­նում, աղ­մուկ ու դժ­գո­հու­թյուն ա­ռա­ջաց­րեց: Օր­բե­լյանն ըն­դգ­ծում է ՝ «Ա­նու­շի» նոր մեկ­նա­բա­նու­թյու­նը պետք է ար­վի ա­մե­նա­բարձր մա­կար­դա­կով՝ դե­կո­րա­ցիան, հա­գուս­տը, կա­տա­րու­մը պետք է գե­ղե­ցիկ ու ճա­շա­կով լի­նեն, և ի­հար­կե, այդ ա­մե­նի հա­մար գու­մար է պետք: Շատ է ցան­կա­նում, որ այս տա­րի բե­մադր­վի «Ա­նու­շը»: «Հո­բե­լյա­նա­կան տա­րին ան­ցավ, բայց «Ա­նու­շը» մնում է, մենք պար­տա­վոր ենք դա ա­նել»,- եզ­րա­հան­գեց Օր­բե­լյա­նը:

Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­Ն