ԵԽԽՎ-ն ադրբեջանական պատվիրակությանը հեռացրել է կազմակերպությունից

Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովը (ԵԽԽՎ) որոշել է չվավերացնել այդ կազմակերպությունում ադրբեջանական պատվիրակության լիազորությունները։ Կողմ է քվեարկել 76, դեմ՝ 10, ձեռնպահ՝ 4 պատգամավոր։ Այս որոշումն ընդունվել է Եվրոպայի խորհրդի հիմնարար պահանջներին չհամապատասխանելու պատճառով։

«Մի քանի րոպե առաջ ԵԽԽՎ-ն քվեարկեց ադրբեջանական պատվիրակության լիազորությունները չվավերացնելու օգտին։

Արդյունքում ադրբեջանական պատվիրակությունը առնվազն 1 տարով հեռացվեց ԵԽԽՎ-ից, և այս ընթացքում նա կկարողանա վերադառնալ միայն այն դեպքում, եթե կատարի իր կանոնադրական պարտավորությունները։

Ընդունված բանաձևում Վեհաժողովը վկայակոչում է 2023 թվականի հունիսին ընդունված «Լաչինի միջանցքով ազատ և անվտանգ տեղաշարժի ապահովումը», որով Վեհաժողովը հաստատում է Լաչինի միջանցքով ազատ և անվտանգ տեղաշարժի բացակայությունը։ Վեհաժողովին ապշեցրել է այն փաստը, որ Ադրբեջանի ղեկավարությունը չի ճանաչել այս իրավիճակից բխող շատ լուրջ հումանիտար և մարդու իրավունքների հետևանքները, որը տևել է գրեթե տասը ամիս։ Վեհաժողովը խորապես ափսոսում է, որ Լաչինի միջանցքի գծով ԵԽԽՎ զեկուցողը հնարավորություն չի ունեցել մեկնելու Լաչինի միջանցք փաստահավաք առաքելության շրջանակներում։

Վեհաժողովը հիշատակում է նաև 2023 թվականի հոկտեմբերին ընդունված «Մարդասիրական իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում» բանաձևը, որով ԵԽԽՎ-ն դատապարտել է 2023 թվականի սեպտեմբերին Ադրբեջանի ռազմական գործողությունները, որոնք հանգեցրել են Լեռնային Ղարաբաղի ողջ հայ բնակչության փախուստին Հայաստան։ Հենց այս բանաձևում Վեհաժողովն ընդգծեց, որ եթե Ադրբեջանի կողմից իր կանոնադրական պարտավորությունները չկատարելու հետ կապված իրավիճակի փոփոխություն չլինի, ադրբեջանական պատվիրակության լիազորությունները հունվարին չեն վավերացվի։

Խորհրդարանական վեհաժողովը նշում է, որ Եվրախորհրդին անդամակցելուց հետո ավելի քան 20 տարի Ադրբեջանը չի կատարել կազմակերպությանն անդամակցությունից բխող հիմնական պարտավորությունները։ Լուրջ մտահոգություններ կան Ադրբեջանում ազատ և արդար ընտրությունների անցկացման հնարավորության, իշխանությունների տարանջատման, գործադիրի համեմատ օրենսդիր իշխանության թուլության, դատական ​​իշխանության անկախության և մարդու իրավունքների պաշտպանության վերաբերյալ։

Վեհաժողովը խորապես ափսոսում է, որ իրեն չեն հրավիրել դիտորդական առաքելություն իրականացնել գալիք նախագահական ընտրություններում, թեև Ադրբեջանը պարտավոր է հրավերը տրամադրել որպես մոնիտորինգի ենթակա երկիր։ Վեհաժողովը նաև մտահոգված է, որ Մոնիտորինգի հանձնաժողովի համազեկուցողներին թույլ չեն տվել հանդիպել քաղաքական դրդապատճառներով մեղադրվող կամ ձերբակալված անձանց հետ»,- գրել է Հայաստանի Ազգային ժողովի փոխնախագահը։