«Փաստ». Այս իրավիճակը մեր երկրի վերջին է տանում. սա տանում է փլուզման. Բոստանջյան

«Փաստ». Այս իրավիճակը մեր երկրի վերջին է տանում. սա տանում է փլուզման. Բոստանջյան

Տնտեսության կառուցվածքի տեսանկյունից մինչև, այսպես կոչված, հեղափոխությունը, մենք տնտեսության ոչ հաջող ու ոչ արդիական կառուցվածք ունեինք: Թեպետ տնտեսագետ Վարդան Բոստանջյանի գնահատմամբ նման իրավիճակ էր, բայց, ըստ նրա, չունենալով ռազմավարական բնույթի թանկ ռեսուրսներ, մեծագույն դժվարությամբ հաջողվում էր որոշակիորեն կայուն պահել իրավիճակը:

«Անցած ամբողջ ավելի քան երկու տարվա ընթացքում տնտեսական որևէ աչքի զարնող փոփոխություն տեղի չի ունեցել, բացի նրանից, որ մի քանի անգամ լսել ենք «100 փաստերի» մասին՝ «օդը մաքուր է», «հները վատն են, նորերը սարսափելի լավն են» տրամաբանության մեջ:

Սա այն էր, ինչ ունեինք համաճարակից առաջ: Իսկ հիմա իրականում անկում ունենք, և այն այնքան նկատելի է, որ մինչև անգամ այսօրվա իշխանություններին պաշտպանող, հովանավորող արևմտյան ուժերը, միջազգային մի շարք կազմակերպություններ իրենց գնահատականներում չեն կարողանում թաքցնել այդ փաստը: Իրականում ցանկության դեպքում անգամ անհնար է թաքցնել իրողությունները, որոնք մեզ մոտ առկա են»,- «Փաստի» հետ զրույցում ասաց տնտեսագետը:

Նրա խոսքով, COVID-19-ն ընդամենը առիթ հանդիսացավ, որ մինչ այս առկա խնդիրներն ավելի ցայտուն դառնան:

«Պարզ է, որ համաճարակը պարզապես արդեն իսկ գոյություն ունեցող խնդիրների ավելի սրացում ու խորացում բերեց, որոնք, ցավոք, լուծում չստացան ու դեռ շարունակում են չստանալ, որովհետև այսօրվա իշխանություններն ամբողջությամբ այլ գործերով են զբաղված: Տնտեսություն, սոցիալական հարցեր, զբաղվածություն, աշխատանք… նման կարևորագույն հարցերը նրանց համար հետին պլան են մղված կամ այս պահին ընդհանրապես անտեսվում են:

Բոլոր ցուցանիշները, սկսած սոցիալական խնդիրներից վերջացրած համավարակով պայմանավորված երևույթներով, ինձ մոտ անձամբ հավատ չեն ներշնչում: Այդ ամենը պարզապես ցույց տալու համար է:

Արևմտյան կառույցներն էլ, իրենց հերթին տեսնելով այս վիճակը, նաև հասկանալով, որ իրենց որոշակի հանձնարարություններ շատ փնթի ձևով են իրականացվում, օգտագործում են «տնտեսական հետընթաց», «սոցիալական խնդիրներ» եզրույթները, բայց իրականում ճշմարիտ ձևով չեն բարձրաձայնում այն բոլոր հակաիրավական, հակասահմանադրական քայլերը, որոնք հորդում են երկրում:

Իսկ այս մթնոլորտն իր բացասական ազդեցությունն է ունենալու ոչ միայն տնտեսության, այլ բոլոր ուղղությունների ու ոլորտների վրա»,-ասաց նա:

Վարդան Բոստանջյանը շեշտեց՝ համավարակով պայմանավորված՝ համաշխարհային մասշտաբով այսօր բոլոր երկրներում տնտեսության անկում կա: «Այդ անկումն առկա է անգամ չափազանց զարգացած երկրներում:

Պարզ է, որ այս պարագայում մինչ այս ավելի «տկար» տնտեսական իրավիճակ ունեցող երկրներում այդ անկումն ավելի զգալի ու մեծ կլինի: Այդպիսի երկրների թվում պետք է դասել նաև մեր երկիրը:

Նշվածի խոսուն վկայությունը նաև կորոնավիրուսով պայմանավորված միջոցառումների ոչ արդյունավետ, մեզ մոտ գոյություն ունեցող իրավիճակին ոչ համարժեք լինելու խնդիրն է»,-հավելեց մեր զրուցակիցը:

Տնտեսագետը շեշտեց, որ այսօրվա իրավիճակը ներկայացված թվերով ու տոկոսներով վերլուծելն անիմաստ է:

«Մենք գիտենք, թե ինչը ինչի հետ են համեմատում: Ու եթե անգամ համեմատելու փորձ է լինում՝ համեմատում են անհամեմատելին: Երբ կա գույքահարկի վերաբերյալ ընդունված օրինագիծը, երբ շրջանառության մեջ են դրվում այնպիսի նախագծեր, ինչպիսին բանկային գաղտնիքի, ապօրինի գույքի բռնագանձման մասին օրինագծերն են, թվերի մասին խոսելն անիմաստ է:

Ավելի կարևոր է հետևյալ հարցադրումը՝ գոնե 1 դրամ ներդրում Հայաստանի Հանրապետությունում կատարվո՞ւմ է, թե՞ ոչ: Խոսքը թե՛ օտարերկրյա, թե՛ ներքին սուբյեկտների կողմից հնարավոր ներդրումների մասին է:

Բայց ներդրումներ չեն արվում, որովհետև դրա համար պայմաններ չկան: Հակառակը՝ բավականին մեծ ռիսկեր կան, և խոսքը միայն տնտեսական ու զուտ ներդրումային ռիսկերի մասին չէ:

Դրանք յուրաքանչյուր ոլորտում են ու վտանգավոր են երկրի համար: Եվ եթե նման պայմաններում խոսենք, օրինակ, մայիսին կամ ապրիլին արձանագրված վիճակագրական տվյալների մասին, կնշանակի՝ ինքախաբեությամբ ենք զբաղվում: Մարդիկ եկամտի, աշխատանքի խնդիր ունեն:

Շատ կցանկանայի դրսում գտնեինք մի մարդու, որը մեզ ամբողջովին սխալ կհաներ: Ընդհանուր առմամբ, եթե հանկարծ այսպես շարունակվի, կներեք, բայց մտածում եմ, որ այս իրավիճակը մեր երկրի վերջին է տանում: Սա տանում է փլուզման: Հարկավոր է շուտափույթ պարզապես փրկել երկիրը»,-եզրափակեց Վ. Բոստանջյանը:

Մանրամասները՝ թերթի այսօրվա համարում:

Հետևեք մեզ նաև Telegram-ում